Volgens Tom Vandepoel van Hatomec is Zuid-Tirol zo’n beetje de bakermat van machines voor de biologische fruitteelt in Europa. Machinefabrikant Ladurner die hier gevestigd is, heeft er zich op toegelegd om degelijke machines voor mechanische onkruidbestrijding te maken. De Ladurner 7F en 7FS dubbelzijdige schoffelmachines zijn machines die zware omstandigheden aankunnen. Onder invloed van het […]
Volgens Tom Vandepoel van Hatomec is Zuid-Tirol zo’n beetje de bakermat van machines voor de biologische fruitteelt in Europa. Machinefabrikant Ladurner die hier gevestigd is, heeft er zich op toegelegd om degelijke machines voor mechanische onkruidbestrijding te maken. De Ladurner 7F en 7FS dubbelzijdige schoffelmachines zijn machines die zware omstandigheden aankunnen.
Onder invloed van het feit dat steeds meer chemische middelen verboden worden in Europa neemt het aantal machines dat mechanisch onkruiden bestrijdt natuurlijk evenredig toe. Het grotere model, de Ladurner dubbelzijdige schoffelmachine Krümler 7F, is een machine speciaal ontwikkeld voor mechanische onkruidbestrijding in de fruit- en sierboomteelt in Europa. Het smallere model hiervan, de 7FS (voor ‘small’), wordt in Europa veel gebruikt in de wijnbouw. Ladurner zit in Italië, maar in het Duitssprekende deel van dat land, in Laas in Zuid-Tirol. Volgens Tom Vandepoel, zaakvoerder bij Hatomec, zijn de kwaliteitsnormen bij Ladurner dan ook op Duitse leest geschoeid. ‘En Zuid-Tirol is zo’n beetje de bakermat van machines voor de biologische fruitteelt in Europa, dus ze hebben er zich hier op toegelegd om goede mechanische- onkruidbestrijdingsmachines te maken.’
Hatomec in Glabbeek werd in 2009 opgericht en nam de firma LAHI over. Het voert door deze overname al decennialang het merk Ladurner in zijn assortiment. In samenspraak met enkele fruittelers uit het Hageland testte LAHI eind jaren negentig diverse schoffelmachines uit. De Ladurner-machines kwamen toen al als beste uit de bus. Vandepoel: ‘Hier in de streek zitten ook heel wat biologische fruitteeltbedrijven en die willen natuurlijk de beste machines. Wij verkopen er ongeveer twee à drie per jaar en hebben ook klanten in Noord-Frankrijk.’
De meeste schoffelmachines worden verkocht voor in de fronthef, maar een klant die initieel geen trekker met frontaftakas heeft, kan een machine voor achteraanbouw aanschaffen. Deze kan nadien, als er een nieuwe trekker op het bedrijf komt, eventueel omgebouwd worden naar een machine voor frontaanbouw. De ombouwtijd is zowat twee uur. Er zijn verschillende modellen beschikbaar, geschikt voor rijafstanden van 1,5 tot 4,20 meter. De rijsnelheid is sterk afhankelijk van de intensiteit van de bewerking, maar rijsnelheden tot zes kilometer per uur zijn haalbaar.
De Ladurner dubbelzijdige schoffelmachine Krümler 7F (de complete machine) weegt 650 kilogram. Het minimale vermogen van de tractor of werktuigdrager moet 60 pk bedragen. Naast freesmessen voor het intensief bewerken van de grond tot maximaal 10 centimeter diep kun je ook kiezen voor schotels die oppervlakkiger werken. Die bewerken de grond tussen de één en drie centimeter. Er zitten twee tasters op iedere unit. De voorste, korte taster is de veiligheidstaster. Als deze een boom raakt, wordt de volledige arm aan die zijde snel ingetrokken om schade aan de machine te voorkomen.
De achterste, lange taster is de boomvolgende taster. Deze bestuurt de eerste rotor en zorgt ervoor, in combinatie met de rubberen flappen op de rotor, dat er tot vlak tegen de stam geschoffeld kan worden zonder de boom te beschadigen. Uiteraard heeft de rotor voorbij de boom tijd nodig om terug te keren tussen de rij. Dit bepaalt mee de maximale rijsnelheid en hier komt ook het grote voordeel van een dubbelzijdige machine naar boven: er kan bij de volgende schoffelbeurt in de andere richting door de rij gereden worden, waardoor de andere kant van de boom ook tot tegen de stam geschoffeld wordt.
Vandepoel kan uit ervaring zeggen dat de Ladurner een degelijke machine is die jarenlang meegaat. ‘Wij hebben oudere modellen Ladurner-schoffelmachines in onderhoud waarop we na een tiental jaren enkel wat smeerbussen vervangen zodat er geen speling meer op zit. En dan is de machine weer als nieuw.’ De Ladurner werkt met een onafhankelijk elektrohydraulisch systeem. Hydromotoren drijven de frees- of maaikoppen aan. Deze hydromotoren worden op hun beurt weer aangedreven door een pompgroep die vanuit de aftakasaandrijving wordt aangedreven. Je hebt dus, om de schoffelmachine te laten functioneren, slechts een aftakasaandrijving nodig, een enkelwerkend hydraulisch ventiel met een drukloze retour en een 12V-aansluiting. Vooraan op de rijenfrees zitten de glijsloffen en looprollen die ervoor zorgen dat de machine bodemvolgend is. Achteraan de machine zit een regelbare metalen kap die zorgt voor een egaal vlak beeld van de grond na de bewerking.
Zowel de Ladurner dubbelzijdige schoffelmachine Krümler 7F als het smallere model, de 7FS, behoren tot de weinige schoffelmachines in Europa die hoog gras (met klaver) en grote onkruidmassa’s aankunnen. Als het gras of de onkruidmassa groot is, moet je natuurlijk wel iets trager rijden. Als er weinig gras of onkruidmassa staat, kun je tot zes kilometer per uur halen. Deze dubbelzijdige rijenfrees-modellen zijn ook geschikt voor zware zandleemgronden (die ‘s winters vaak dichtslaan), zoals bijvoorbeeld in het Hageland te vinden zijn. Vandepoel: ‘Wat je nu ook ziet, is dat er niet alleen vraag is vanuit de biologische fruitteelt en wijnbouw, maar dat ook gangbare fruitteelt- en wijnbouwbedrijven naar dit soort machines gaan vragen. Ook omdat chemische middelen, zoals Roundup, in landen of streken in Europa steeds meer verboden worden.’ Hierdoor komen uiteraard ook steeds meer machines voor mechanische onkruidbestrijding op de markt. Hatomec ziet vooral machines verschijnen die aanvullend kunnen werken (voor een snellere vervolgbewerking) na een bewerking met de Ladurner. Echter, voor de eerste intensieve bewerking in het voorjaar heeft het bedrijf tot nu toe nog geen echt alternatief gezien dat even robuust gebouwd is als de Ladurner.
Op de Ladurner-machine kan ook een dubbelzijdige lintenmaaier komen, die eveneens gebruikt kan worden in de fruitteelt, sierboomteelt of wijnbouw. Door het gebruik van lange plastic linten worden de bomen of wijnranken niet beschadigd. Ook de dubbelzijdige lintenmaaier is beschikbaar voor front- en achterhefinrichting. De maaikoppen van de lintenmaaier zijn hydraulisch instelbaar. Rijsnelheden gaan met deze lintenmaaier tot acht kilometer per uur. Voordeel is dat je op de Ladurner-basismachine niet alleen Ladurner-frezen of -maaibakken kunt zetten, maar ook frezen of maaibakken van andere merken.